قیمت اعمال در اختیار معامله (توضیح 6 حالت قیمت اعمال + نمودار)

اگر با مفهوم اختیار معامله آشنا باشید، مسلما اسم قیمت اعمال یا به انگلیسی، (Strike Price) به گوش‌تان خورده است.  در واقع ملاک سودآور یا زیان‌آوری یک قرارداد را قیمت اعمال در اختیار معامله (یا همان قیمت توافقی یا قیمت سررسید) تعیین می‌کند. بر این اساس قراردادهای آپشن از لحاظ سودآوری و وضعیت مالی قرارداد اختیار معامله به چند دسته تقسیم می‌شوند که آن‌ها را به طور کامل برایتان شرح داده‌ایم. 

برای رفتن به مطلب موردنظر کلیک کنید:

قیمت اعمال در اختیار معامله چیست و چه اهمیتی دارد؟
در قراردادهای آپشن، چند حالت برای قیمت اعمال در اختیار معامله وجود دارد؟
قیمت اعمال در اختیار معامله را چه کسی معین می‌کند؟

قیمت اعمال در اختیار معامله چیست و چه اهمیتی دارد؟

قیمت اعمال در اختیار معامله، در یک کلام، قیمتی است که در صورت تمایل خریدار اختیار معامله، معامله در آن قیمت انجام می‌گردد. به نوعی دیگر، قیمت اعمال که آن را به «قیمت توافقی» هم می‌شناسند، قیمتی است که در زمان بستن قرارداد مشخص می‌شود. در واقع خرید یا فروش دارایی در آینده وابسته به قیمت اعمال است. در اختیار معامله، دامنه سوددهی در خرید اختیار خرید نامحدود است اما در خرید اختیار فروش، به قیمت اعمال وابسته‌ایم. این قضیه در مورد دامنه ضرر هم صدق می‌کند و دامنه ضرر فروش اختیار فروش، محدود به قیمت اعمال است. 

در قراردادهای آپشن، 6 حالت برای قیمت اعمال در اختیار معامله وجود دارد :

1: اختیار معامله در سود (In The Money)

به قرارداد اختیار معامله‌ای گفته می‌شود که شخص خریدار با اعمال آن به سود برسد. به عنوان مثال وقتی قیمت اعمال قرارداد اختیار خرید، سهمی کمتر از قیمت نقدی آن سهم باشد، خریدار سهام را از فروشنده تحویل می‌گیرد، در بازار نقدی به فروش می‌رساند و به سود می‌رسد. در یک کلام، وقتی یک قرارداد اختیار خرید در حالت سوددهی است که:

باشد. به اختیار معامله در سود، به اختصار ITM نیز می‌گویند. 

به طور خلاصه، یک اختیار معامله در سود است اگر:

2: اختیار معامله‌ بی‌تفاوت (At The Money)

به نوعی از قرارداد اختیار معامله گفته می‌شود که شخص خریدار با اعمال آن، نه به سود برسد و نه زیان کند. به عنوان مثال وقتی قیمت اعمال قرارداد اختیار خرید برابر باشد با قیمت نقدی سهام، برای خریدار فرقی ندارد که آن را اعمال کند یا نکند. در یک کلام، وقتی یک قرارداد آپشن در وضعیت بی‌تفاوت است که:

باشد. به اختیار معامله بی‌تفاوت، به اختصار ATM نیز می‌گویند. 

3: اختیار معامله‌ در زیان (Out of The Money)

به نوعی قرارداد اختیار معامله گفته می‌شود که شخص خریدار با اعمال آن به زیان برسد و طبیعتا آن را اعمال نکند. به عنوان مثال، وقتی قیمت اعمال قرارداد اختیار خرید، پایین‌تر از قیمت نقدی سهم باشد و خریدار با اعمال آن دچار زیان شود، به طور منطقی اختیارش را اعمال نمی‌کند چون می‌تواند آن را به قیمت پایین‌تری در بازار خریداری کند. به طور خلاصه، وقتی قرارداد آپشن در وضعیت زیان است که:

باشد. به اختیار معامله در زیان، به اختصار OTM نیز می‌گویند. 

 4: اختیار معامله عمیقا در سود (deep in the money)

وقتی قیمت اعمال در اختیار معامله به طور معناداری در سطحی پایینتر (برای اختیار خرید) یا بالاتر (برای اختیار فروش) نسبت به قیمت بازار دارایی پایه باشد. به عبارتی دیگر:  

5: اختیار معامله عمیقا در زیان (deep out of  the money)

وقتی قیمت اعمال در اختیار معامله، به طور قابل توجهی بالاتر (در اختیار خرید) و یا پایین‌تر (در اختیار فروش) از قیمت بازار دارایی پایه باشد. به عبارتی دیگر:

6: اختیار معامله نزدیک به سود (near the money)

وقتی قیمت اعمال در اختیار معامله به قیمت دارایی پایه نزدیک باشد. معمولا قیمت اختیار معامله‌های نزدیک به سود، بیشتر از قیمت اختیار معامله‌های در زیان است. 

در بررسی این چند حالت، به این نکته توجه کنید که قراردادهای اختیار معامله، از قوانین اختیار معامله اروپایی تبعیت می‌کنند و  امکان اعمال قرارداد تنها در روز اعمال وجود دارد. اگر با اختیار معامله اروپایی آشنا نیستید، به مقاله انواع سبک اعمال اختیار معامله مراجعه کنید. 

به طور خلاصه این سه وضعیت مهمتر از سایر وضعیت‌ها هستند:

قیمت اعمال در اختیار معامله را چه کسی معین می‌کند؟

قیمت اعمال در اختیار معامله در متن مشخصات قرارداد ذکر می‌شود. برای اختیار معامله سهام، بورس تعیین‌کننده است و در مورد اختیار معامله کالا، این قیمت توسط بورس کالای ایران تعیین می‌گردد و ملاک آن، قیمت نقدی دارایی پایه در روز راه‌اندازی نماد معاملاتی است. این قیمت اعمال با توجه به نوسانات قیمت دارایی پایه تغییر می‌کند. بگذارید با مثالی آن را توضیح دهیم:

تصور کنید قیمت یک کالا مثلا ماشین، در بورس کالا ده میلیون تومان است. بورس کالا فاصله قیمت اعمال ماشین را 1 میلیون تومان در نظر می‌گیرد و در نتیجه قراردادهایی با سه قیمت اعمال 9، 10 و 11 بر روی تابلوی معاملاتی قرار می‌دهد. 

در واقع ملاک تعیین قیمت اعمال آپشن، این است که همواره حداقل یک قرارداد اختیار معامله در سود، یک قرارداد اختیار معامله در زیان و یک قرارداد اختیار معامله بی‌تفاوت وجود داشته باشد. 

در گذشته قیمت‌های اعمال در اختیار معامله، ثابت و از پیش تعیین‌شده بودند اما اکنون به خاطر نوسان‌های شدید قیمت، این مقدار، مقدار ثابت و مشخصی نیست. 

در سایت بخش دیده بان اختیار معامله ریسکاو می‌توانید قراردادهای اختیار معامله از نظر وضعیت مالی (سود و زیان) ببینید. فقطفی است در سایت ثبت نام کنید تا این امکان برای شما فعال شود:

سخن پایانی

امیدواریم با شناخت بیشتر قیمت اعمال در اختیار معامله، بتوانید معاملات سوددهی در حوزه اختیار معامله برای خود رقم بزنید. حواستان باشد قبل از انجام هر معامله، بررسی کنید که قیمت اعمال آپشن آن چقدر است و در چه شرایطی از این معامله سود می‌کنید. برای این‌که معامله‌هایی حساب شده از نظر سودآوری تجربه کنید می‌توانید روی این لینک کلیک کنید و مدیریت دارایی خودتان را به ما بسپارید.